بررسی فیزیولوژیک و بیوشیمیایی اثر تنش های شوری و خشکی بر روی گیاه پسته pistacia vera بررسی فیزیولوژیک و بیوشیمیایی اثر تنش های شوری و خشکی بر روی گیاه پسته pistacia vera))

اثر شوری بر روی برخی ویژگی های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی گیاه پسته خوراکی (pistacia vera) بررسی شد. اثرات سطوح مختلف شوری (2، 4، 8 و 10 دسی زیمنس/ متر) در بستر خاک و تیمار های توام شوری (50، و 150 میلی مولار سدیم کلرید) و سیلیکون (1 میلی مولار) در محیط هیدروپونیک مورد بررسی قرار گرفت. در کشت خاک، شوری ملایم (2و4 دسی زیمنس/ متر) نه تنها تاثیری منفی روی وزن خشک گیاهان، سطح برگ، طول ریشه و فتوسنتز نداشت بلکه در برخی موارد موجب افزایش جزئی این پارامتر ها نیز گردید. بررسی پارامتر های فلوئورسانس کلروفیل نشان داد که در بالاترین سطح شوری اعمال شده نیز دستگاه های فتوسنتزی آسیب نمی بینند و به دلیل افزایش در خاموش شدگی غیر فتوشیمیائی، فتوسیستم ii در برابر فوتون های پرانرژی محافظت می شود. بررسی پارامتر های روابط آبی گیاه شامل پتانسیل اسمزی و پتانسیل آب نشان داد که گیاه پسته با انباشتن اسموتیکوم های مختلف شامل قندهای محلول، آمینو اسیدها و پرولین موجب تداوم جذب آب در شرایط شوری می شود. این امر بخوبی در ابقای آب نسبی بافت ها در بالاترین سطح شوری اعمال شده منعکس گردید. مهم ترین اسموتیکوم ها در برگ جوان، قندهای محلول و پرولین و در برگ های مسن منحصرا پرولین بود در حالی که در ریشه ها قندهای محلول و احتمالا آمینو اسیدهائی غیر از پرولین بعنوان اسموتیکوم نقش ایفا نمودند. در این بررسی تفاوت قابل ملاحظه ای در پاسخ دو نوع برگ با سن مختلف به شوری ملایم مشاهده شد. در حالی که در برگ مسن شوری های ملایم و شدید بصورت یکنواخت بر پارامتر های فیزیولوژیک بویژه فتوسنتز تاثیر منفی داشت، در برگ های جوان شوری های ملایم مقدار این پارامتر ها را بصورت جزئی افزایش نیز داد. نتایج نشان دادند که نوعی سازگاری با شوری در برگ های جوان که در طی دوره اعمال تنش شوری نمو یافته اند، ایجاد می شود که موجب ابقای فعالیت های فیزیولوژیکی در این برگ ها می گردد. برگ های جوان بعنوان برگ های منبع، علاوه بر حمایت از رشد عمومی گیاه، با انتقال قند ها به ریشه موجب تداوم جذب آب از بستر شور می شوند.